W Polsce szczepienia ochronne są realizowane zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych (PSO, tzw. kalendarz szczepień), który jest co roku aktualizowany. Aktualną wersję ogłasza w komunikacie Główny Inspektor Sanitarny (https://gis.gov.pl/images/pso_2018_r_.pdf )
Dokument ten porządkuje kwestie wieku i zakresu wykonywanych szczepień ochronnych i uwzględnia:
- szczepienia bezpłatne (tzw. obowiązkowe) realizowane w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego bez dodatkowych opłat
- szczepienia odpłatne (tzw. zalecane) – wskazane w celu rozszerzenia zakresu ochrony dziecka lub zmniejszenia liczby zastrzyków, ale nierefundowane z budżetu państwa. Rodzice muszą zakupić szczepionkę we własnym zakresie w aptece na podstawie recepty wystawionej przez lekarza.
Zarówno szczepienia bezpłatne (obowiązkowe), jak i odpłatne (zalecane) są bezpieczne i skutecznie chronią przed zachorowaniem. O ich umieszczeniu w jednej z tych dwóch grup decydują takie czynniki, jak częstość występowania choroby, jej ciężkość, konsekwencje zachorowania oraz powikłania, a także – co bardzo ważne – koszt programu powszechnego szczepienia dzieci i możliwości budżetu państwa (względy ekonomiczne). Niektóre szczepienia odpłatne w Polsce, w innych krajach (zarówno należących do Unii Europejskiej, jak i na innych kontynentach) są finansowane przez państwo lub ubezpieczycieli zdrowotnych.
W miarę możliwości finansowych systemu ochrony zdrowia, do obowiązującego w Polsce programu szczepień są wprowadzane zmiany polegające na stopniowym przesuwaniu szczepień z grupy odpłatnych do nieodpłatnych. W roku 2017 dodano do listy szczepień obowiązkowych (nieodpłatnych) szczepienie przeciwko pneumokokom (Streptococcus pneumoniae) dla wszystkich dzieci urodzonych po 31 grudnia 2016 roku (szczepionka PCV).
Kalendarz szczepień (wersja orientacyjna): | |
1 doba: | BCG, WZW B |
2 m-c: | WZW B, DTP, Hib, PCV |
3-4 m-c: | DTP, Hib, PCV, IPV |
5-6 m-c: | DTP, Hib, IPV |
7 m-c: | WZW B |
13-14 m-c: | PCV, MMR |
16-18 m-c: | DTP, Hib, IPV |
6 r.ż.: | DTaP, IPV |
10 r.ż.: | MMR |
14 r.ż.: | dTap |
19 r.ż.: | dT |
BCG – szczepionka przeciw gruźlicy, WZW B – szczepionka przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, DTP – szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, całokomórkowa, DTaP – szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, bezkomórkowa, dTap – szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi bezkomórkowa z obniżoną zawartością antygenów błonicy i krztuśca, IPV – szczepionka przeciw poliomyelitis, zabita, Hib – szczepionka przeciw Haemophilus influenzae typu b, MMR – szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce, PCV – skoniugowana szczepionka przeciw pneumokokom.
Szczepienia zalecane w 1. roku życia
W 1. roku życia dziecka można rozpocząć następujące szczepienia:
- Szczepienie przeciwko rotawirusom (od 6. do 24. tyg.; pierwsza dawka optymalnie przed ukończeniem 12. tyg. życia dziecka)
- Szczepienie przeciwko pneumokokom (od 2. mż.) – dotyczy dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2017 roku
- Szczepienie przeciwko meningokokom (od 2. mż.)
- Szczepienie przeciwko grypie (od 6. mż.)
Szczepienia zalecane w 2. roku życia
W 2. roku życia dziecka można rozpocząć następujące szczepienia:
- Szczepienie przeciwko WZW typu A (od 12. mż.)
- Szczepienie przeciwko ospie wietrznej (od 9. mż.; najlepiej między 12. a 18. mż.) – dotyczy dzieci nieszczepionych w ramach szczepień obowiązkowych (tzn. tych, które nie uczęszczają do żłobków i podobnych instytucji opiekuńczych)
- Szczepienie przeciwko zapaleniu mózgu przenoszonemu przez kleszcze
Szczepienia zalecane w okresie szkolnym
W okresie szkolnym można rozpocząć następujące szczepienia:
- Szczepienie przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV) – od 10. rż. (optymalnie w 11.-13. rż.)
Przestrzegaj zalecanych w programie szczepień terminów wizyt u lekarza. Jeśli Twoje dziecko opuściło jakąś dawkę szczepienia, nie musisz zaczynać całego cyklu od początku. Skontaktuj się jak najszybciej z lekarzem, a on doradzi, jak nadrobić zaległości, aby jak najszybciej uzyskać optymalną ochronę.
GODZINY SZCZEPIEŃ:
Poniedziałek 8.00-9.00
Wtorek 17.00-18.00
Środa 13.00-14.00
Czawartek 11.00-12.00
Piątek 8.00-9.00
Dodatkowo można szczepić się w innym terminie po wcześniejszym uzgodnieniu tego z personelem.